گزارش مفصل یک روزنامه اصلاح طلب از حاشیه های سخنرانی مطهری

جارستان-سرانجام و پس از یک هفته مواضع تند علیه سخنرانی علی مطهری، در دانشگاه باهنر کرمان، بزرگداشت روز دانشجو در این دانشگاه با سخنرانی نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی در میان حساسیت شدید و البته در کمال آرامش برگزار شد.

شاید اولین شعله مخالفت با حضور مطهری در دانشگاه شهید باهنر کرمان را مهدی عرب‌پور، رئیس شورای اصولگرایان کرمان و امام‌جمعه موقت، روشن کرد که صراحتا اعلام کرد سخنرانی مطهری در کرمان باید همانند مشهد لغو شود؛ موضعی که روز جمعه و سه روز پیش از حضور مطهری در کرمان هم از سوی اغلب ائمه جمعه استان کرمان تکرار شد و با نامه‌ها و بیانیه‌هایی از قبیل بیانیه‌ای با نام فضلا و طلاب کرمان همراه شد. مواضع بعضا تندی که چندین جلسه شورای تأمین شهرستان و استان کرمان را به‌دنبال داشت و در نهایت با پافشاری استاندار کرمان و در بین تدابیر شدید امنیتی برنامه در موعد مقرر برگزار شد.

همه حواشی یک سخنرانی

ورود مطهری به کرمان با حضور پرتعداد خودروهای یگان ویژه در نزدیکی فرودگاه کرمان همراه بود. معاون سیاسی- امنیتی استانداری کرمان و فرماندار کرمان از جمله مسئولان پرتعداد استان بودند که برای استقبال از مطهری به فرودگاه رفتند. مطهری پس از ورود به کرمان و پس از ادای احترام به شهدای گمنام در مهمانسرای استانداری کرمان مستقر شد و حوالی ساعت ۱۳ در جمع دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان حضور یافت.

اما پیش از حضور مطهری در دانشگاه، بسته‌شدن زودهنگام تالار وحدت دانشگاه از سویی و از سوی دیگر اخراج خبرنگاران از تالار، حواشی پررنگی را به وجود آورد. جمع حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ نفری دانشجویانی که پشت در تالار مانده بودند، با نشستن مقابل ورودی تالار و با «یار دبستانی» خواندن و کف‌زدن به حضورنیافتنشان در مراسم روز دانشجو اعتراض کردند. از سوی دیگر دقایقی پیش از آغاز مراسم، مجری ازپیش‌تعیین‌شده دانشجویان برای اجرای برنامه با یکی از مجری‌های صداوسیمای مرکز کرمان جابه‌جا شد تا تمام فضای سالن در کنترل عناصر غیردانشجویی قرار گیرد.

سخنان مطهری اما بسیار آرام و بی‌حاشیه آغاز شد و با سخنانی پیرامون صدر اسلام و حکومت امام‌علی(ع) و…، اما در بخش پرسش و پاسخ بود که جلسه قدری به آن سمت رفت که دانشجو انتظارش را می‌کشید. دومین سؤال از علی مطهری درباره برجام و تمدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران بود؛ سؤالی با این متن که «برجام در مجلس در ۲۰ دقیقه تصویب شد و ما شاهد تمدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران هستیم. مجلس چه اقدام متقابلی را در سر دارد؟» مطهری پاسخ به این سؤال را ابتدا با این جمله آغاز کرد: «۲۰ دقیقه هم برای تصویب برجام در مجلس زیاد بود. چراکه مجلس در جزئیات این‌گونه توافق‌نامه‌ها نمی‌تواند ورود کند. مجلس تنها می‌تواند همه توافق‌نامه را تأیید یا رد کند». مطهری اما برای اقدام آمریکا در تمدید تحریم‌های ایران از واژه «شیطنت» استفاده کرد و گفت: «به نظر می‌رسد تلاش لابی اسرائیل و عربستان این است که ترامپ را قبل از هر مناقشه دیگر بین‌المللی ابتدا با ایران درگیر کنند. ما باید به‌هوش باشیم که خواست آمریکا اتفاق نیفتد. تلاش آنها بر این است که کاری کنند ایران برجام را نقض کند تا بتوانند به‌راحتی برجام را منتفی کنند که البته همین موضوع نشان می‌دهد برجام موافقت‌نامه مثبت و مفیدی برای ماست که آمریکا سعی در برهم‌زدن آن دارد. ما باید هوشیارانه عمل کرده و احساسی نشویم که اگر قرار است برجام نقض شود، ابتدا آنها برجام را نقض کنند».

سؤالات ما کجاست؟
اما مطرح‌شدن سؤالاتی درباره اقتصاد مقاومتی، نرخ بی‌کاری، حادثه قطار و سؤالات غیرمرتبط دیگری با روز دانشجو و مخصوصا سؤالی درباره قاچاق کالا و ارز، اعتراض چند نفر از دانشجویان را به‌همراه داشت، این دانشجویان با فریاد «سؤالات ما کجاست؟» نسبت به نوع چینش سؤالات از سوی مجری برنامه اعتراض کردند که البته پاسخ جالب‌توجه مطهری را هم به‌دنبال داشت. مطهری در پاسخ به سؤال قاچاق کالا و ارز گفت: «پاسخ این سؤال را یا از رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز بخواهید یا از خود قاچاقچیان بپرسید» که این پاسخ مطهری استقبال دانشجویان را به‌همراه داشت، اما دو سؤالی که قدری فضای جلسه را به سمتی که انتظار می‌رفت سوق داد، یکی سؤال درباره لغو سخنرانی مطهری در مشهد و دیگری سؤالی درباره ماجرای حکم جلب محمود صادقی بود. مطهری در پاسخ به سؤالی که دلایل لغو سخنرانی‌اش را در مشهد پرسیده بود، پس از آنکه ابتدا به طنز گفت: «پاسخ این سؤال را هم از دادستان مشهد بپرسید»، این‌طور ادامه داد که «از دو ماه پیش از آن تاریخ، بنده برای سخنرانی در روز عاشورا در مشهد دعوت شده بودم که به‌دلیل اینکه امکانش برای من در آن تاریخ مهیا نبود، برنامه تا روز اربعین به تعویق افتاد. حتی بنده این شرط را هم گذاشتم که تنها درباره حادثه کربلا صحبت می‌کنم و از آنجایی که روضه‌خوان نیستم، شخصی را هم تعیین کنید که قبل یا بعد از من مداحی کند. درخواستم این بود برنامه مختص حادثه کربلا باشد. اصلا برایم قابل پیش‌بینی نبود که برنامه این‌قدر حساسیت‌برانگیز باشد». مطهری در ادامه، ماجرای لغو سخنرانی‌اش در مشهد را این‌طور شرح داد که «همان غروب روز شنبه، قبل از اربعین، دادستان مشهد گفته است در این محل نباید برنامه برگزار شود. محل برنامه عوض شد و قرار شد در محل سالن ایران‌خودرو برگزار شود که به ما خبر دادند پلیس به محل سخنرانی آمده، جوانان را از سالن خارج کرده و سالن هم پلمب شده است. حتی پلیس در محلی که در دانشگاه علوم‌پزشکی قرار بود از دانشجویان پذیرایی شود، هم حضور پیدا کرده و دیگ‌های غذا را برده و این‌طور که مطلع شدیم به فاصله چند چهارراه از دانشگاه همان غذاها را در بین مردم تقسیم کرده». مطهری در ادامه به سخنان دادستان مشهد نیز اشاره کرد که: «دادستان گفته است ما احتمال جرم می‌دادیم. اگر این مسئله بخواهد ملاک شود، فردا جلوی سخنرانی رئیس‌جمهوری را هم می‌گیرند و این بسیار حرف نادرستی است. دادستان اگر احتمال جرمی می‌دهد، باید مسئله را در شورای تأمین مطرح کند و رئیس شورای تأمین که فرماندار یا استاندار است، تصمیم می‌گیرد برنامه لغو شود یا برقرار بماند. دادستان به‌تنهایی نمی‌تواند اقدام کند».

کم‌‌تحملی در برابر نقد

مطهری همین‌طور در پاسخ به سؤالی درباره محمود صادقی گفت: «البته آقای صادقی از قبل شاکی خصوصی داشت؛ ولی آن چیزی که مهم بود، به تذکر ایشان در مجلس برمی‌گردد که درباره حساب‌های قوه قضائیه از وزیر اقتصاد سؤال کرد». مطهری در ادامه این‌طور گفت که: «…ایشان را احضار کردند و ایشان هم نباید می‌رفت؛ چراکه هر نماینده اگر به قوه قضائیه احضار شود، این احضاریه ابتدا باید در هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان بررسی شود که اگر مورد اتهام خارج از حیطه اختیارات نمایندگی باشد، هیأت نظارت می‌گوید برو».

مطهری درهمین‌باره این‌طور ادامه داد که: «این کار درست نبود؛ چراکه به‌هیچ‌وجه نمی‌توان یک نماینده را بدون نظر هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان جلب کرد. برخی در مقابل انتقاد کم‌تحمل هستند و اساسا قانون هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان را قبول ندارند. می‌گویند تشخیص مصداق جرم منحصرا در اختیار قاضی است و نمی‌توان آن را به یک شورای هفت‌نفره واگذار کرد. این در حالی است که حتی اگر ما قانون را هم قبول نداشته باشیم، باید آن را اجرا کنیم. نمایندگان سؤالات بسیاری در مجلس می‌پرسند که خیلی از آنها هم وارد نیست. اگر قرار باشد همه این سؤالات توهین قلمداد شود، هر روز باید نمایندگان بین مجلس و دادستانی در رفت‌وآمد باشند. نظر من این است که کار درستی نبود و ان‌شاءالله تکرار نشود»

روزنامه شرق